zondag 6 december 2015

Nederlandse leenwoorden in het Russisch

Tien jaar geleden schreef ik een werkstuk over Nederlandse leenwoorden in het Russisch. Toen heb ik ongeveer 150 woorden beschreven maar er waren natuurlijk veel meer.

In de Uitleenwoordenbank staan 1260 Nederlandse leenwoorden in het Russisch vermeld, sommige zeer technische maritieme termen, andere dagelijks gebruikte normale Russische woorden waaraan de Nederlandse oorsprong nauwelijks meer te zien is, zoals het gewone woord voor ‘winkel’, magazin. Tussen de 450 en 500 Nederlandse leenwoorden worden nog steeds gebruikt, sommige zeer frequent, denk aan woorden als abrikoos, alcohol, brandspuit, hospitaal, juwelier, kanaal en koffie. De jongste Nederlandse leenwoorden, uit de twintigste eeuw, zijn sporttermen: korfbal en kon’ki-klapy ofwel klapschaatsen (kon’ki betekent ‘schaatsen’).

Momenteel omvat de Uitleenwoordenbank 18.242 Nederlandse woorden die aan 138 talen zijn uitgeleend. De Nederlandse woorden hebben geleid tot 48.446 nieuwe, geleende woorden in vreemde talen, wat inhoudt dat ieder Nederlands woord gemiddeld ruim tweeënhalf keer is uitgeleend. De uitleenwoorden zijn niet alleen Standaardnederlandse woorden, maar ook gewestelijke woorden, inmiddels verouderde woorden en woorden uit overzees Nederlands (zie Nederlandse woorden). De gegevens zijn verzameld door meer dan vijftig medewerkers (zie Medewerkers). De applicatie voor de Uitleenwoordenbank - de website, de zoekinterface en de geografische en statistische visualiseringen van de resultaten – is ontworpen door Sara Budts.


Bron: http://www.meertens.knaw.nl/

Vertaler Russisch, beëdigd vertaler Russisch, docent Russisch, Russische vertalingen, Russische lessen, Russische cultuur 
 

Foreign words and their equivalents in Russian

Русский язык — один из самых богатых в мире и недостатком слов не отличается. Зато он, как и любой язык, быстро реагирует на потребности общества, которое постоянно нуждается в чем-то новом.

Мы часто вворачиваем в нашу речь иностранные словечки, которые мгновенно закрепляются в лексиконе. И в этом нет ничего плохого. Заимствования приживаются в языке и уже кажутся нам родными.

AdMe.ru представляет список из 200 слов, которыми мы пользуемся практически каждый день. Конечно, мы не призываем отказаться от их употребления. Но если мы иногда будем использовать русские синонимы, наша речь будет не хуже, а даже благозвучнее.

Абсолютный — совершенный
Абстрактный — отвлеченный
Аграрный — земледельческий
Адекватный — соответствующий
Активный — деятельный
Актуальный — злободневный
Аморальный — безнравственный
Анализ — разбор
Антураж — окружение
Аргумент — довод
Бизнес — дело
Бойфренд — приятель
Брифинг — летучка
Вариант — разновидность
Габариты — размеры
Герметичный — непроницаемый
Гипотетический — предположительный
Голкипер — вратарь
Гуманность — человечность
Дайвер — ныряльщик
Дайджест — обзор
Дебаты — прения
Девальвация — обесценивание
Демонстрация — показ
Деструктивный — разрушительный
Детальный — подробный
Диалог — беседа
Директор — управляющий
Дискомфорт — неудобство
Дискуссия — обсуждение, спор
Дифференциация — разделение
Доминировать — господствовать, преобладать
Дуэль — поединок
Игнорировать — пренебрегать
Идентичный — тождественный
Имидж — образ
Импорт — ввоз
Индивидуальный — единоличный
Индифферентный — безразличный
Индустрия — промышленность
Инертный — равнодушный
Интервенция — вторжение
Интернациональный — международный
Инфицированный — зараженный
Информация — сведения
Камуфляж — прикрытие
Коммерсант — торговец
Компенсация — возмещение
Комфорт — удобство
Комфортабельный — удобный, благоустроенный
Конкретный — определенный
Конкурент — соперник
Конкурс — состязание
Констатировать — устанавливать
Конструировать — устраивать, строить
Конструктивный — созидательный
Континент — материк
Контракт — договор
Конфронтация — противостояние
Концентрация — сосредоточение
Коррективы — поправки
Корреспонденция — переписка; сообщение
Кредитор — заимодатель
Криминальный — преступный
Легитимный — законный
Лепта — вклад
Ликвидация — уничтожение
Лингвист — языковед
Лифтинг — подтяжка кожи
Максимальный — наибольший, предельный
Маска — личина
Менталитет — склад ума
Метод — прием
Минимальный — наименьший
Мобильность — подвижность
Модель — образец
Модернизация — обновление
Момент — миг
Моментальный — мгновенный
Монолог — речь
Монумент — памятник
Монументальный — величественный
Натуральный — естественный
Негативный — отрицательный
Нивелировать — уравнивать
Объективный — беспристрастный
Оригинал — подлинник
Отель — гостиница
Параметр — величина
Паркинг — стоянка
Пассивный — бездеятельный
Персональный — личный
Плюрализм — множественность
Позитивный — положительный
Полемика — спор
Потенциальный — возможный
Превалировать — преобладать
Претензия — притязание
Прециозный — изысканный
Приватный — частный
Примитив — посредственность
Прогноз — предсказание
Прогресс — продвижение
Пропаганда — распространение
Публикация (действие) — обнародование, издание
Радикальный — коренной
Реакция — отклик
Реализовать — претворить в жизнь
Ревизия — проверка
Революция — переворот
Регресс — упадок
Резолюция — решение
Резонанс — отзвук
Результат — следствие, последствие
Реконструкция — перестройка
Рельеф — очертание
Ренессанс — возрождение
Респектабельный — почтенный
Реставрация — восстановление
Реформа — преобразование
Секретный — тайный
Сервис — обслуживание
Симпозиум — заседание
Симптом — признак
Синтез — сбор, обобщение
Синхронно — одновременно
Ситуация — положение, обстановка
Социальный — общественный
Социология — обществоведение
Спонсор — благотворитель (меценат)
Стабильность — устойчивость
Стагнация — застой
Стресс — напряжение, потрясение
Структура — устройство
Субъективный — личный, предвзятый
Сфера — область
Тема — предмет
Толерантность — терпимость
Томаты — помидоры
Трансформация — превращение
Фактический — действительный
Форум — собрание
Фундаментальный — основополагающий
Хобби — увлечение
Шеф — глава
Шопинг — покупки
Шоу — зрелище
Эксклюзивный — исключительный
Эксперимент — опыт
Экспозиция — выкладка
Экспорт — вывоз
Эмбрион — зародыш
Эра — летосчисление

Bron: adme.ru

Vertaler Russisch, beëdigd vertaler Russisch, docent Russisch, Russische vertalingen, Russische lessen, Russische cultuur 

dinsdag 17 december 2013

Ошибки перевода 2013 года

Уходящий год в России был богат на разнообразные международные события — это и Всемирная Универсиада в Казани, и масштабные мероприятия по подготовке Сочинской Олимпиады, и многое другое. Русскому человеку буквально пришлось подружиться с английским языком — правда, дружба не всегда складывалась легко и безболезненно. Иностранцы тоже активно взялись за изучение великого и могучего и привнесли в наш язык много нового и неожиданного. Подробнее по ссылке.


donderdag 31 oktober 2013

Russische lessen

Project Kultura, onderdeel van Buiting Vertaalbureau, verzorgt Russische lessen en cursussen aan verschillende doelgroepen en niveaus. Twee keer per week geven wij les aan de leerlingen van verschillende bassischolen in Gelderland en op zaterdag komen tweetalige kinderen uit de hele provincie Gelderland (Westervoort, Arnhem, Doesburg, Varsseveld, Oosterbeek   etc.) naar onze Russische 'school'. 'S avonds werken wij met volwassene studenten.

 

woensdag 30 oktober 2013

"Patsjemoetsjka" - почемучка

In het artikel over 11 Untranslatable Words From Other Cultures wordt de Russische 'patsjemoetsjka' gebruikt als een voorbeeld van woorden en begrippen die in andere talen niet bestaan.

2013-08-26-5web.jpg

 

dinsdag 13 augustus 2013

Akten Burgerlijke Stand

Verschil tussen uittreksel en afschrift
 
Een afschrift is een kopie van een akte uit de Burgerlijke Stand. Een uittreksel is een actuele samenvatting van die akte. Op een afschrift staat precies hetzelfde als op de akte zelf. Eventuele wijzigingen van de akte zijn dus ook zichtbaar, met de datum van de wijziging erbij. Een uittreksel bevat slechts beperkte informatie uit de akte. Wijzigingen van de akte staan er niet op, alleen het eindresultaat. Een uittreksel is daardoor korter dan een afschrift.

Wat is een akte?
Een akte is een officieel document van één gebeurtenis. De gemeente maakt een akte op bij een geboorte, een huwelijk, een overlijden, enzovoort. Deze aktes worden opgeborgen in het register van de Burgerlijke Stand en blijven eigendom van de gemeente. U kunt een afschrift of een uittreksel krijgen van een akte.

Voorbeeld geboorteakte

Er wordt een kind geboren. De ouders zijn niet getrouwd en de vader erkent het kind niet meteen. Dan staat in de geboorteakte eerst alleen de moeder als ouder. Als de vader het kind later erkent, wordt ook hij in de geboorteakte opgenomen.
In een afschrift is dan te zien dat de vader het kind pas later heeft erkend. In een uittreksel staat wel wie de vader is, maar niet dat hij het kind pas later heeft erkend.

Nog een verschil
Een afschrift van een akte kan alleen worden aangevraagd door uzelf, door uw (groot)ouders, uw (klein)kinderen of door iemand die u hiervoor machtigt. Een uittreksel van een akte heeft die beperking niet. Een uittreksel van een akte kan door iedereen worden aangevraagd.

Uittreksel GBA
Er is nog een ander type uittreksel: een uittreksel gemeentelijke basisadministratie (GBA). Dit uittreksel is een samenvatting van gegevens die over u bekend zijn bij de gemeente waar u woont. Een uittreksel GBA kunt u dan ook alleen aanvragen in uw woonplaats. Een uittreksel van een akte Burgerlijke Stand moet u aanvragen bij de gemeente waar de gebeurtenis plaatsvond en waar de akte is opgemaakt.

Bron: Gemeente Amsterdam

Vertaler Russisch, beëdigd vertaler Russisch, docent Russisch, Russische vertalingen, Russische lessen, Russische cultuur 

 

dinsdag 2 juli 2013

De raarste talen ter wereld

De 'raarste taal ter wereld' wordt gesproken door een paar duizend mensen in Mexico en heet Chalcatongo Mixtec. Dat is één van de bevindingen van een onderzoek naar alle talen ter wereld. Onderzoeksorganisatie Idibon gebruikte de World Atlas of Language Structures om te kijken welke talen de meeste vreemde eigenschappen hadden.
 
De verwisseling van woorden in een vraagzin, zoals in het Nederlands gebeurt, is zo'n een bijzondere taaleigenschap, omdat dat slechts bij 1,4 procent van de bijna 1700 onderzochte talen voorkomt. Veel normaler is het om een stukje toe te voegen aan een zin, zoals in het Japans; daar krijgen vraagzinnen -ka aan het einde van de zin. Het Chalcatongo Mixtec doet iets nog vreemders: niks. In die taal is geen onderscheid te maken tussen een vraagzin en een gewone zin.

Onderwerp en persoonsvorm
Het analyseren van taal op deze manier is niet eenvoudig, omdat veel aspecten van taal van elkaar afhankelijk zijn. Zo hangt de plek waar de persoonsvorm in een zin staat, samen met de plek waar het onderwerp komt. Door deze samenhang zijn dat soort taaleigenschappen moeilijker te analyseren. Om het zichzelf makkelijk te maken, hebben de onderzoekers dan ook gezocht naar taaleigenschappen die op zichzelf kunnen staat. Dat waren er in totaal 21, van de 192 waar de taalatlas informatie over heeft.

In de top tien van vreemde talen staan veel onbekende en kleine talen. Maar verrassend genoeg komt Duits op de tiende plaats. Als er naar de top 25 gekeken wordt, verschijnen er nog meer bekende talen: Nederlands, Noors, Tjechisch, Spaans en Mandarijn. Het Baskisch dan weer een taal waar weinig bijzonderheden in te ontdekken waren.

Westerse talen zijn raar
Het onderzoek laat zien dat de verspreiding van een taal niet per se een maatstaf is voor hoe ongewoon deze is. Hoewel een aantal talen inderdaad slechts door een enkeling gesproken wordt, zijn er ook talen met veel opmerkelijke aspecten die door miljoenen gesproken worden.
 Bron: Volkskrant